Type: Nieuws

Bevindingen VIPPtathon vragen om follow up

Afgelopen oktober vond de eerste VIPPtathon plaats, waarin zorginstellingen en leveranciers samen aan de slag gingen met gegevensuitwisseling. Tijdens dit event kwamen veel zaken naar boven die opvolging nodig hebben. Welke bevindingen had deze VIPPtathon zoal en hoe gaan we daarmee verder?

Aan de VIPPtathon in oktober deden ruim 50 zorginstellingen, 6 dienstverlener zorgaanbieders (DVA’s) en 8 PGO-leveranciers mee. In een connectathon-achtige setting testten zij real time de uitwisseling van gegevens (Basisgegevensset Zorg en correspondentie) tussen instellingen en persoonlijke gezondheidsomgevingen (PGO’s). Op deze manier konden fouten in de uitwisseling direct worden opgespoord en genoteerd.

Bevindingen VIPPtathon

VIPP 5 organiseerde dit event samen met Stichting MedMij, Nictiz en VZVZ. In totaal kwamen er tijdens het testen 188 issues naar voren. In meer dan de helft van deze issues was er sprake van gegevens die wel beschikbaar waren in de dossiers. De gegevens werden echter niet verstuurd door de dienstverlener zorgaanbieder (DVZA) of waren niet zichtbaar in de PGO. In ongeveer 15% van de gevallen kwamen de gegevens niet juist over in een PGO. Daarnaast deden zich nog fouten voor zoals dubbelingen en verkeerde vertalingen. Denk hierbij aan het niet of foutief tonen van bijvoorbeeld een huisnummer, telefoonnummer of e-mailadres. Andere voorbeelden zijn medische verrichtingen uit het verleden, die als geplande verrichtingen worden getoond of het niet kunnen lezen van vrije tekstvelden.

Follow up

Een team van specialisten werkt aan het doorgronden en oplossen van de issues. Van lang niet alle issues is namelijk duidelijk waar precies de oorzaak ligt. Marc van Dijk van Stichting MedMij: “In een ongelofelijk korte tijd kregen we belangrijke bevindingen in de gegevensuitwisseling boven tafel. Hierdoor kunnen we gezamenlijk verbeteren en zorgen dat patiënten straks medische gegevens van hun ziekenhuis of kliniek kunnen ophalen in een PGO.” Het streven is om zo veel mogelijk bevindingen voor de volgende VIPPtathon op te lossen. “We willen zoveel mogelijk hobbels wegnemen om te zorgen dat VIPP 5-instellingen voor eind juni 2023 de 5% PGO-gebruik kunnen realiseren”, aldus Marco Suppers van VIPP 5.

Tweede VIPPtathon

Omdat de VIPPtathon erg leerzaam was en het de deelnemers een unieke gelegenheid bood om te kunnen testen, organiseren we op 20 januari 2023 een vervolg. Meer informatie over het programma en deelname vind je op de VIPPtathon-website. Op 9 december 2022 is er ook een informatiebijeenkomst. Deze is te volgende via deze link. Of meld je daar direct aan voor de VIPPtathon op 20 januari.

226.000 PGO-gebruikers haalden in eerste helft 2023 medische gegevens op in hun PGO

Steeds meer mensen verzamelen hun medische gegevens in een PGO. Aan het einde van het eerste halfjaar van 2023 komen we uit op 226.000 unieke PGO-gebruikers die succesvol gebruik hebben gemaakt van MedMij-uitwisseling. Een unieke PGO-gebruiker is een gebruiker die voor het eerst dit kalenderjaar zijn gegevens via MedMij in een PGO ophaalt. Het aantal terugkerende gebruikers groeide naar ruim 30.000 in juni. Ter vergelijking: vorig jaar juni lag dit aantal op 3.000.

In het tweede kwartaal van 2023 kwamen er 268.851 succesvolle verzoeken binnen voor het ophalen van medische gegevens. Dit is een stijging van 19,6% ten opzichte van het eerste kwartaal. En ook het aantal unieke gebruikers neemt dus toe. Ter vergelijking: in heel 2022 haalden totaal 87.000 unieke PGO-gebruikers hun gegevens op bij hun zorgverlener, dit aantal ligt nu in de eerste helft van 2023 op bijna 226.000 gebruikers.

Gegevensdiensten

We zien het opvragen van een aantal gegevensdiensten significant groeien. Huisartsgegevens worden in de eerste helft van 2023 maar liefst 224.743 keer (succesvol) opgevraagd, daarmee neemt deze gegevensdienst bijna 46% van het totaal aantal uitwisselingen voor haar rekening. Maar ook documenten, zoals brieven en verslagen (zowel bij huisartsen als in ziekenhuizen en zelfstandige klinieken) werden in de eerste maanden van 2023 109.422 keer opgehaald. En we zien een significante toename in het opvragen van medische gegevens van ziekenhuizen en klinieken. De Basisgegevensset Zorg werd in de eerste zes maanden van 2023 145.355 keer opgevraagd.

Andere sectoren

We werken ondertussen door aan het beschikbaar maken van andere gegevensdiensten voor PGO’s. De eerste gegevens binnen de langdurige zorg worden opgehaald in een PGO en we maken in samenwerking met VIPP Babyconnect de systemen binnen de geboortezorg op orde voor uitwisseling. Ook is het testen voor het uitwisselen van medicatiegegevens rondom het programma Medicatieoverdracht gestart en dit najaar komt daar de publieke zorg bij. Allereerst om gegevens over Covid-vaccinaties te kunnen verzamelen en later ook gegevens uit het Rijksvaccinatieprogramma (RVP).

205.000 keer medische gegevens succesvol via MedMij opgehaald in PGO

Steeds meer mensen verzamelen medische gegevens in een persoonlijke gezondheidsomgeving (PGO). Het PGO-gebruik neemt geleidelijk toe, waarbij de piek in 2022 lag op het vierde kwartaal.

Hoeveel PGO-gebruikers eind 2022?

Inmiddels zijn er 87.846 PGO-gebruikers en in 2022 zijn bijna 205.000 keer medische gegevens succesvol via de MedMij-verbinding opgehaald in een PGO.

Actief uitwisselen via MedMij-deelnemers

13 van de 24 PGO-leveranciers die als DVP (dienstverlener persoon) het MedMij-label hebben, wisselen actief gezondheidsgegevens uit. Aan de kant van zorgaanbieder zijn er 17 DVA-leveranciers die ervoor zorgen dat 5.403 zorgaanbieders gezondheidsgegevens kunnen uitwisselen richting een PGO.

Aantallen geregistreerde zorgverleners

5.403 zorgaanbieders in Nederland staan met het MedMij-label op de zorgaanbiederslijst. Het is inmiddels bij 97% van de huisartsen mogelijk om gegevens op te halen in een PGO. Zoals een kopie van een deel van jouw medisch dossier, het advies van je huisarts en documenten. In het vierde kwartaal van 2022 zijn huisartsgegevens 70.071 keer succesvol verzameld in een PGO. Documenten werden maar liefst 19.042 keer opgehaald.

Ook steeds meer andere sectoren sluiten zich aan bij MedMij en maken digitale gegevensuitwisseling richting een PGO mogelijk. Het is bij 51 ggz-instellingen, met meerdere vestigingen, mogelijk een kopie van een deel van het medisch dossier op te halen. Dit gebeurde in 2022 733 keer.

Een kopie ophalen van een deel van een medisch dossier kan inmiddels bij 70% van de 198 Nederlandse ziekenhuizen en zelfstandig klinieken (zoals oogziekenhuizen en revalidatie-instellingen). In 2022 waren er 21.718 succesvolle uitwisselingen binnen de gegevensdienst ‘Verzamelen Basisgegevens Zorg’.

Op stapel voor 2023

In het voorjaar van 2023 wordt het mogelijk om covid-vaccinatiegegevens op te halen bij het RIVM. Later in het jaar zullen het Rijksvaccinatieprogramma (RVP) en de reizigersvaccinaties volgen. Voor 2023 staat ook het grootschalig ophalen van een deel van het medisch dossier in de Langdurige Zorg en Geboortezorg op de planning. Beide worden op dit moment regionaal getest.

Kijk voor de laatste kwartaalrapportage op deze pagina: Kwartaalrapportage 4e kwartaal 2022.

Livegang bij DermaZuid: BgZ en Documenten succesvol opgehaald in PGO’s

De gecontroleerde livegang (GLG) bij DermaZuid – een zelfstandige kliniek in Maastricht waar huidaandoeningen behandeld worden – is succesvol afgerond. DermaZuid is een van de eerste zorginstellingen in Nederland die de Basisgegevensset Zorg (BgZ) en Documenten uitwisselt conform MedMij.

De BgZ is een set met relevante gegevens zoals medicatiegegevens, labuitslagen, allergieën en vaccinaties. Daarnaast konden patiënten ook de brieven van de zorginstelling digitaal nog eens teruglezen via de gegevensdienst Documenten. Gebruikers konden al deze gegevens bekijken in een persoonlijke gezondheidsomgeving (PGO). Bij de livegang waren drie PGO’s betrokken: Drimpy, Digeketen en Zodos, waarbij Drimpy tevens de rol van DVZA (dienstverlener zorgaanbieder) vervulde.

Gebruikerservaringen op een rij

In een GLG worden echte gezondheidsgegevens tussen zorgverleners en de PGO van een geselecteerde groep patiënten uitgewisseld op de MedMij-manier. MedMij werkt hierbij samen met PROVES, een programma dat de werking van MedMij in de praktijk toetst. Inmiddels is de gecontroleerde livegang afgelopen en zijn de belangrijkste gebruikerservaringen op een rij gezet:

  • Enthousiasme over PGO’s bij zorgverleners is voor patiënten een belangrijke reden om een PGO te gebruiken. De meeste aanmeldingen volgden uit een persoonlijke uitnodiging van een betrokken, enthousiaste zorgverlener. Dit kan de specialist zijn, maar denk ook aan de baliemedewerker of POH’er.
  • Er is behoefte aan heldere en voldoende informatie over wat een PGO is, wat je ermee kunt en wat MedMij inhoudt. Dit schept vertrouwen bij de patiënt.
  • Digitale vaardigheid van patiënt een belangrijk aandachtspunt. 81 patiënten gaven aan interesse te hebben om deel te nemen. Toch heeft uiteindelijk minder dan de helft daadwerkelijk een PGO-account aangemaakt. Redenen om geen PGO-account aan te maken waren onder andere: een ingewikkelde procedure van registreren en inloggen bij de PGO én het gebruik van DigiD bij het ophalen van gegevens.
  • Meer gegevens leidt tot meer gebruik van PGO’s. Patiënten die meededen aan de GLG gaven aan dat zij vaker een PGO zouden gebruiken, wanneer er meer gegevens beschikbaar komen.

Alle ervaringen en bevindingen teruglezen van de gecontroleerde livegang bij DermaZuid?

Download dan hieronder de eindrapportage:

Eindrapportage PROVES-MedMij-GLG DermaZuid

 

 

 

Resultaten Proof of Concept BgZ-wijzigingsverzoek

Patiënten van ziekenhuizen en zelfstandige klinieken kunnen op dit moment de Basisgegevensset Zorg (BgZ) verzamelen in een persoonlijke gezondheidsomgeving (PGO) met behulp van de gegevensdienst Verzamelen BgZ. Het is nog niet mogelijk een verzoek tot wijziging van deze gegevens te versturen vanuit een PGO. De subsidieregeling VIPP 5 bevat een module om dit te veranderen. Nictiz ontwierp hiervoor een nieuwe informatiestandaard; de gegevensdienst BgZ-wijzigingsverzoek. Hiermee kan de PGO-gebruiker met behulp van een vrijetekstbericht een wijzigingsverzoek (van BgZ-gegevens) indienen bij de zorgaanbieder. Stichting MedMij gaf PROVES opdracht de nieuwe gegevensdienst BgZ-wijzigingsverzoek te beproeven via een Proof of Concept (PoC).

PoC BgZ-wijzigingsverzoek – doelstellingen en uitdagingen

De PoC had als doel de gegevensdienst BgZ Wijzigingsverzoek technisch te realiseren en te beproeven. Daarnaast beoogde Stichting MedMij met de PoC bij te dragen aan de doorontwikkeling van de gegevensdienst. Hiervoor verzamelde PROVES de bevindingen en deed aanbevelingen over de aansluiting van de gegevensdienst op de werkprocessen van de zorgaanbieder. Bovendien werd in samenwerking met PGO-leveranciers en PGO-gebruikers nagedacht over een gebruiksvriendelijke user experience (UX). Een samenvatting van de UX-aanbevelingen voor PGO-leveranciers staan in onderstaande informatiekaart en zijn uitgebreider terug te lezen in de rapportage.

Download de Informatiekaart PoC BgZ-wijzigingsverzoek

Download de Eindrapportage PoC BgZ-wijzigingsverzoek

In deze PoC vormden de vele praktische vraagstukken over de toepassing van de gegevensdienst een uitdaging. Denk hierbij:

  • Is het wijzigingsverzoek te structureren (i.p.v. vrije tekst)?
  • Hoe kan de zorgaanbieder tijdig en correct alle wijzigingsverzoeken verwerken, en
  • Welke interactiemogelijkheden tussen patiënt en zorgaanbieder over het ingediende wijzigingsverzoek zijn haalbaar en wenselijk?

Voor deze gegevensdienst werd voor het eerst FHIR-versie R4 gebruikt, dit vereiste van de deelnemende PGO-leveranciers extra aandacht.

Aanpak

De PoC bestond uit een aantal hoofdactiviteiten:

  • Een theoretische verdieping op de gegevensdienst, praktische vraagstukken en aansluiting op werkprocessen bij de zorgaanbieder. Hieruit kwamen een aantal kleine aanpassingen voort aan de informatiestandaard. PROVES verzamelde de bevindingen en deed aanbevelingen die als input dienen voor de doorontwikkeling.
  • Het UX-traject, waarvoor PGO-leveranciers samen met een UX-expert mock-up user interfaces opstelden, werd gereviewd door de PGO-leveranciers en geëvalueerd door PGO-gebruikers. Een samenvatting van de resultaten staat in de informatiekaart.
  • Een eindtest; tijdens een gezamenlijke testdag testten we de uitwisseling van het wijzigingsverzoek. Samen met de PGO-leveranciers werden, op basis van diverse evaluatiecriteria, de bevindingen verzameld en verwerkt in de rapportage.

Belangrijkste bevindingen

In totaal werden 17 bevindingen vastgelegd, de belangrijkste zijn:

  • Er is duidelijkheid nodig over welke juridische risico’s verbonden zijn aan het wijzigingsverzoek als gevolg van de huidige werking, interactiemogelijkheden en gebruikersverwachtingen.
  • PGO-gebruikers hebben meer duidelijkheid nodig over de workflow en wat zij daarvan mogen verwachten.
  • Voor PGO-leveranciers is de business case om de gegevensdienst in de te bouwen te mager/ontbreekt op dit moment. Veel grote XIS-leveranciers (van buiten de PoC) zullen de gegevensdienst niet inbouwen en het gebruik van de gegevensdienst zal naar verwachting beperkt zijn.
  • De PGO-gebruiker is volledig vrij om het wijzigingsverzoek te gebruiken voor ieder(e) willekeurig doeleinde, verzoek of melding. Dit kan leiden tot moeilijk te verwerken wijzigingsverzoeken voor de zorgaanbieder. Dit vraagt om structuur in het wijzigingsverzoek.

“Het gaat bij elke ontwikkeling in de zorg om zelfbeschikking en zelfredzaamheid voor de patiënt”

Interview met Barry van ’t Padje, teamleider Ontwikkeling bij Stichting MedMij

Barry van ’t Padje is sinds een half jaar teamleider Ontwikkeling bij Stichting MedMij. Samen met zijn team en de ontwikkelaars bij Nictiz en VZVZ werkt hij hard aan het beschikbaar maken van medische gegevens voor persoonlijke gezondheidsomgevingen.

Barry is filosofisch bestuurskundige en werkt al ruim twintig jaar aan het versterken van democratie en burgerschap en de bestuurbaarheid van de publieke sector. Data en informatietechnologie spelen daarin een steeds belangrijkere rol. De laatste jaren werkte hij bij de gemeente Amsterdam aan hun dataplatform en nu zet hij zijn tanden in de zorg. Een uitdaging, want hij is nieuw in de zorg. “Wat opvalt na dat half jaar? De zorg is ingewikkeld georganiseerd maar desondanks is er een vrij uitgebreid MedMij-stelsel ontwikkeld en geïmplementeerd. Daar mogen we wat mij betreft wel wat trotser op zijn. We hebben hogere ambities en verwachtingen en er is ook meer nodig hoor, dat zeker. Maar zo’n 80 mensen werken heel hard binnen een complex veld en hebben al veel bereikt. Ik vind dat ze te weinig horen dat ze echt lekker bezig zijn.”

Toekomst van PGO’s
Team Ontwikkeling is een klein team dat samen met een netwerk van ontwikkelaars bij Nictiz en VZVZ het MedMij Afsprakenstelsel doorontwikkelt en de gegevensdiensten beschikbaar maakt.  Het interne team met architecten bij Stichting MedMij denkt na over de mogelijkheden van een PGO. Barry: “Hierbij ligt de nadruk op samenhang en productvisie en aan de hand van die twee beoordelen we wat nodig is en op welke termijn. Hierbij kijken we uiteraard naar wensen van eindgebruikers en de deelnemers, wensen van onze opdrachtgevers zoals VWS en ZN maar ook naar de politieke ambities en ontwikkelingen. Binnen de zorg zijn verwachtingen en visies en daar moeten wij voor openstaan en vervolgens op reageren.”

Marktwerking
Het MedMij Afsprakenstelsel is een set aan regels en afspraken en is continu in ontwikkeling. En dat hoort ook zo volgens Barry. “Een afsprakenstelsel moet dynamisch zijn en ruimte bieden aan PGO-leveranciers om extra functionaliteiten in te bouwen. Het is niet opgesteld als one size fits all, het is opgesteld als stelsel waarmee verschillende aanbieders hun product kunnen aanbieden. En door te kiezen voor marktwerking en door concurrentie toe te staan vind je ook betere antwoorden op hybride zorgvraagstukken. Zeker in de huidige fase van ontwikkeling is diversiteit van belang, denk ik.”

Waar staat MedMij?
MedMij, en daarmee veilige en betrouwbare gegevensuitwisseling via PGO’s, zit volgens Barry op dit moment in een scale-up fase. “Er is een basis, we hebben de eerste stappen gezet en nu moeten we nadenken: hoe gaan we dit schalen? We hebben nu 250.000+-gebruikers maar hoe gaan we naar 1 miljoen groeien? We moeten de stabiliteit van de uitwisseling verhogen, de kwaliteit van de gegevens verbeteren en de kinderziektes er uithalen. Je moet je nu als deelnemer kwalificeren voor een hele gegevensdienst terwijl je wellicht alleen een stukje van de gegevensdienst aan kan bieden. Hoe lossen we dit op? Zorgverleners hebben misschien een deel van medische gegevens gestructureerd opgeslagen maar een ander deel ongestructureerd. Die ongestructureerde gegevens kun je nu moeilijk delen, maar wat als we zeggen dat ook die informatie via de PDF/A-standaard over de lijn kan komen? Daar moeten wij aan gaan werken.”

Lokalisatie en BSN-gebruik
Naast databeschikbaarheid zijn lokalisatie en BSN-verwerking hot topics binnen PGO-implementatie. Beide worden gezien als randvoorwaarden voor de succesvolle uitrol van PGO’s en groei in gebruik.  Lokalisatie maakt het mogelijk dat een PGO-gebruiker direct ziet waar zijn medische gegevens staan opgeslagen in plaats van het zelf actief op zoek moeten gaan. “Lokalisatie en BSN-verwerking maken het allemaal zo veel gebruiksvriendelijker. Er zijn op dit moment veel ontwikkelingen rondom het autoriseren, lokaliseren en identificeren. Ze moeten eenvoudiger gemaakt worden op één gestandaardiseerde manier. Daar verwachten we als MedMij dan ook heel veel werk aan te hebben tot aan 2025.”

Patiënt centraal
Barry vervolgt: “Het is gewoon heel belangrijk om patiënten zelfbeschikking te geven. Het is een recht dat geborgd moet worden en dat zit in de haarvaten van MedMij en van alle collega’s. Soms zit je in een technische discussie maar we moeten het perspectief van de patiënt consequent in ons achterhoofd houden. Wat levert dit op voor gebruiksgemak? Krijgen patiënten nu de regiefunctie over hun eigen gezondheid? Zelfbeschikking en zelfredzaamheid zijn de kapstok voor de roadmap van team Ontwikkeling. Daar hangen we alle nieuwe functionaliteiten en technische ontwikkelingen aan op. Een PGO past ontzettend mooi binnen de verbreding van zorg richting gezondheid en preventie. Dat is de toekomst.”

Eindrapportage PoC ‘Vaccinatiegegevens uitwisselen’ gepubliceerd

Op 1 februari 2023 is de eindrapportage van de Proof of Concept (PoC) ‘Vaccinatiegegevens uitwisselen’ vanuit PROVES opgeleverd aan Stichting MedMij.

Ontwikkeling nieuwe gegevensdienst vaccinatiegegevens

Verschillende zorgaanbieders dienen vaccinaties toe, met als gevolg dat vaccinatiegegevens op meerdere plekken worden bijgehouden. Nictiz ontwikkelde in opdracht van MedMij een gegevensdienst voor de ontsluiting van vaccinatiegegevens vanuit een (zorg)aanbieder naar de PGO. PROVES heeft deze gegevensdienst vervolgens beproefd in een PoC in opdracht van MedMij.

Verzamelen vaccinatiegegevens uit verschillende bronnen

De nieuwe gegevensdienst ‘Vaccinatiegegevens’ biedt de mogelijkheid om vaccinatiegegevens uit verschillende bronnen te verzamelen. Naast de bestaande zorgaanbieders is nu ook plaats voor een nieuwe categorie: Aanbieders zonder Behandelrelatie (AzB). In de Proof of Concept ( PoC) vervult het RIVM de rol van AzB.

Uitgangspunt verzamelen vaccinatiegegevens

Het uitgangspunt van de PoC is dat het technisch mogelijk moet zijn om dezelfde vaccinatiegegevens bij meerdere aanbieders te verzamelen.  Ook heeft PROVES gekeken naar de user experience (UX). Hiervoor zijn met leveranciers en PGO-gebruikers zogenaamde modelschermen opgesteld en geëvalueerd. De PoC biedt met deze schermen en de opgehaalde reacties van PGO-leveranciers enkele tips om vaccinatiegegevens logisch en gebruiksvriendelijk weer te geven.

Downloads eindrapportage PoC

Website van VZVZ: