Op deze pagina vind je de vragen van ICT-leveranciers die die wij vaak krijgen met daarop onze antwoorden. Staat jouw vraag er niet tussen? Neem dan contact met ons op met het MedMij Loket, we helpen je graag verder. Neem contact op met ons via mail.
MedMij-deelnemer worden
Je ontvangt het MedMij-label als je officieel bent goedgekeurd als MedMij-deelnemer. Met het MedMij-label voldoe je als deelnemer aan de eisen die MedMij hanteert voor veilige en betrouwbare uitwisseling van gezondheidsgegevens. De eisen staan beschreven in het MedMij Afsprakenstelsel.
Als MedMij-deelnemer help je inwoners van Nederland meer regie over hun gezondheid te nemen. Het MedMij-label maakt voor iedereen zichtbaar dat jouw organisatie persoonlijke gezondheidsgegevens veilig en betrouwbaar uitwisselt – volgens de afspraken in het MedMij Afsprakenstelsel.
Dankzij het gebruik van landelijke informatiestandaarden kunnen organisaties gegevens op een uniforme manier uitwisselen. Daardoor zijn onderlinge één-op-één afspraken over gegevensuitwisseling niet nodig. Dat maakt het proces efficiënter, sneller en kostenbesparend. Hiermee is deelname aan MedMij toekomstbestendig. Bovendien bevordert het de standaardisatie en interoperabiliteit binnen het zorgnetwerk.
Hier vind je een actueel overzicht actueel overzicht welke organisaties MedMij-(kandidaat-)deelnemer zijn. We publiceren wekelijks een nieuwe versie van dit overzicht.
Om MedMij-deelnemer te worden doorloop je de volgende stappen:
Het begint met een kennismakingsgesprek met onze leveranciersmanager. Je kunt vragen stellen en krijgt advies of MedMij-deelnemer worden voor jouw organisatie inderdaad de juiste stap is. Ook stellen we gezamenlijk vast of je een goed beeld hebt van het aanmeldtraject.
Daarna volgt een administratieve toets. Dit betekent dat je alle benodigde formulieren digitaal invult en samen met de gevraagde documenten verstuurt aan het MedMij-loket via info@medmij.nl info@medmij.nl.
Daarna ben je officieel kandidaat-deelnemer.
Lees meer over het complete aanmeldproces en de stappen hoe je MedMij-deelnemer wordt in dit factsheet. dit factsheet.
Op je planning (maximaal één A4) staan de volgende gegevens:
- De gegevensdienst(en) die je wilt ontsluiten en op welke termijn je daar de benodigde kwalificaties voor wilt behalen.
- De planning voor je implementatie van het afsprakenstelsel en de betreffende usecase(s) (= acceptatie).
- De planning van je NEN 7510-certificering, inclusief de audit op het aanvullend normenkader MedMij en de pentest (zie ook de factsheets op MedCom voor meer informatie).
- Je interne contactpersonen.
Over het MedMij Afsprakenstelsel en informatiestandaarden
Het MedMij Afsprakenstelsel is een set afspraken waaraan organisaties moeten voldoen om MedMij-deelnemer te worden. Dit geldt voor ICT-leveranciers die persoonlijke gezondheidsomgevingen (PGO’s) ontwikkelen én voor leveranciers van zorginformatiesystemen. Het stelsel omvat duidelijke afspraken over onder meer juridische, technische en informatiebeveiligingsaspecten.
Organisaties die zich aansluiten verbinden zich aan deze afspraken en ontvangen na toetsing het MedMij-label. Zo weten zorggebruikers en zorgverleners zeker dat gegevensuitwisseling veilig, betrouwbaar en volgens landelijke standaarden verloopt.
Het MedMij Afsprakenstelsel vind je hier.
Nee. Het MedMij Afsprakenstelsel schrijft niet voor welke functies een persoonlijke gezondheidsomgeving (PGO) moet bieden. Elke PGO kan eigen, handige functionaliteiten hebben – zoals het aanvragen van herhaalrecepten, het bijhouden van een dagboek of het delen van gegevens met een zorgverlener.
Wat het afsprakenstelsel wél vastlegt, zijn de technische koppelvlakken, beveiligingseisen en enkele verplichte onderdelen zoals toestemming en inloggen. Alle ICT-leveranciers die deelnemen aan MedMij moeten aan deze eisen voldoen. Zo zorgen we samen voor veilige en betrouwbare gegevensuitwisseling.
MedMij gebruikt landelijke informatiestandaarden om gegevensuitwisseling tussen persoonlijke gezondheidsomgevingen (PGO’s) en zorgaanbieders veilig, efficiënt en toekomstbestendig te maken. Dankzij deze standaarden hoeven organisaties geen aparte afspraken meer met elkaar te maken. Dat versnelt de uitwisseling, vermindert fouten en bespaart kosten.
Ja.
Voor zowel de kwalificatie als de acceptatie zijn testvoorzieningen beschikbaar. Zodra je je aanmeldt als kandidaat-deelnemer, ontvang je hierover gedetailleerde informatie.
Let op: Je kunt alvast starten met je NEN 7510-certificering, een belangrijke voorwaarde voor deelname. Meer hierover lees je in de het factsheet over informatiebeveiliging. Ga hiervoor naar MedCom.
MedMij maakt gebruik van FHIR (spreek uit als fire). Dit staat voor Fast Healthcare Interoperability Resources en is een internationale standaard van HL7 voor het veilig en gestructureerd uitwisselen van zorginformatie.
FHIR is vooral geschikt voor moderne toepassingen, zoals mobiele apps en webtoepassingen, en maakt snelle en betrouwbare gegevensuitwisseling mogelijk tussen zorgverleners en persoonlijke gezondheidsomgevingen (PGO’s).
Wil je meer weten? Ga dan naar deze site.
Niet automatisch.
Om te voldoen aan de eisen van het MedMij Afsprakenstelsel moet je certificering afkomstig zijn van een geaccrediteerde certificerende instelling die een licentieovereenkomst met NEN heeft.
Je vindt een overzicht van erkende certificerende instellingen op de website van NEN.
Daarnaast vragen wij om een aanvullende verklaring als onderdeel van de toetredingsprocedure.
Ja.
Iedere deelnemer binnen het MedMij-netwerk moet beschikken over een geldige NEN 7510-certificering, ongeacht de grootte van de organisatie en of je optreedt als DVP (dienstverlener in het persoonsdomein) of DVA (dienstverlener in het zorgaanbieders domein).
ISO-certificering is géén vervanging voor NEN 7510.
In de zorg leggen zorgverleners informatie vaak op verschillende manieren vast. Dat maakt het lastig om gegevens uit te wisselen of opnieuw te gebruiken. Zorginformatiebouwstenen – afgekort zibs – lossen dit op.
Een zib is een klein, eenduidig stukje medische informatie. Bijvoorbeeld: de bovendruk en onderdruk van de bloeddruk. Een zib beschrijft precies welke gegevens je moet vastleggen, in welk formaat (zoals tekst, getal of code), en welke waarden zijn toegestaan.
Omdat zibs zo duidelijk en gestandaardiseerd zijn, kunnen ICT-systemen – zoals PGO’s – deze informatie makkelijker opslaan, tonen en uitwisselen. Dit helpt bij veilige en betrouwbare communicatie tussen zorgverleners en persoonlijke gezondheidsomgevingen.
Nee, niet automatisch.
De MedMij-standaarden zijn gebaseerd op een set zibs (zorginformatiebouwstenen), die elk een eigen beheercyclus hebben. Bij een nieuwe publicatie van een zib bekijken we in overleg met betrokken partijen of deze wijziging ook in de MedMij-standaarden wordt doorgevoerd.
Een update van een zib kan impact hebben op de informatiestandaarden én daarmee op de kwalificatie van deelnemers. Eventuele wijzigingen worden zorgvuldig afgewogen en tijdig gecommuniceerd.
Over dienstverlener aanbieder (DVA) kwalificaties
Ja.
Binnen MedMij kan een persoonlijke gezondheidsomgeving (PGO) gegevens opvragen bij meerdere DVA’s (dienstverleners in het zorgdomein). Dit zorgt ervoor dat een zorggebruiker – de burger – via één PGO gezondheidsgegevens van verschillende zorgaanbieders kan verzamelen, bekijken en delen. Zo houdt de gebruiker zelf regie over zijn of haar gezondheidsdossier.
De PGO wordt geleverd door een DVP (dienstverlener in het persoonsdomein). Zowel DVP’s als DVA’s zijn MedMij-deelnemers en maken samen deel uit van het MedMij-netwerk.
Binnen dit netwerk geldt het ‘all-to-all’-principe: elke DVP moet met elke DVA kunnen communiceren – en andersom. Dit maakt veilige, betrouwbare én brede gegevensuitwisseling mogelijk.
Nee, we kwalificeren de combinatie DVA met XIS'en.
Omdat we zowel de inhoud als de technische uitvoering toetsen. Alleen door deze combinatie kunnen we vaststellen of gegevensuitwisseling tussen systemen goed en betrouwbaar verloopt. Zo borgen we de interoperabiliteit binnen het MedMij-netwerk: systemen begrijpen elkaar én wisselen gegevens veilig en correct uit.
Ja.
Binnen het MedMij Afsprakenstelsel is de DVA verantwoordelijk voor de gegevensuitwisseling namens de zorgaanbieder. De DVA kwalificeert altijd samen met zijn XIS'en. Als er meerdere XIS'en in gebruik zijn, kunnen die allemaal onderdeel zijn van de kwalificatie. De combinatie van DVA en bijbehorende XIS'en wordt dan gezamenlijk gekwalificeerd.
MedMij wil kunnen garanderen dat gegevensuitwisseling tussen zorgaanbieders en PGO’s veilig, betrouwbaar en volledig is. Daarom beoordelen we de interoperabiliteit op basis van de MedMij-gegevensdiensten, aan de kant van de zorgaanbieders.
Om die reden is het nodig om alle combinaties van DVA en XIS'en te kwalificeren. Dat vraagt een flinke inzet van DVA’s, maar MedMij doet geen concessies aan de kwaliteit van het kwalificatieproces. Alleen zo zorgen we dat burgers hun gezondheidsgegevens correct en bruikbaar in hun PGO ontvangen.
Tegelijk blijven we samen met betrokken partijen kijken naar mogelijke verbeteringen in het proces, mét behoud van de hoge kwaliteitsstandaard.
Ja. Als een broker of integrator (DVA) zich eerder kwalificeerde met XIS A en later dezelfde gegevensdienst wil aanbieden in combinatie met XIS B, dan moet deze nieuwe combinatie opnieuw worden gekwalificeerd.
Een succesvolle ontsluiting met XIS A garandeert namelijk niet dat dit ook zonder meer geldt voor XIS B. Elke combinatie van DVA en XIS wordt afzonderlijk beoordeeld op interoperabiliteit en correctheid van de gegevensuitwisseling.
Ja, zij mogen nieuwe combinaties vormen. Maar ook hier geldt: elke nieuwe combinatie moet gekwalificeerd worden.
Ja.
Voor de BgGGZ-gegevensdienst geldt dat minstens 90% van de 23 zibs beschikbaar moet zijn (dus ten minste 21 zibs).
Daarom vervult de DVA de regierol binnen de zorginstelling: hij moet de gegevens samenbrengen vanuit meerdere bronsystemen. Dit maakt het vullen van de set een complexe, maar cruciale taak.
Nee. Bij MedMij kwalificeer je de gehele gegevensdienst.
Voorafgaand aan de kwalificatie kunnen DVA’s (kandidaat-deelnemers) zelfstandig testen via Touchstone. Dit kan zonder betrokkenheid van een XIS. De officiële kwalificatie gebeurt altijd in combinatie met een XIS.
MedMij publiceert per release en per informatiestandaard de voorgenomen wijzigingen. Per issue leggen we vast:
- de voorgestelde oplossing
- de classificatie (patch, mineur, majeur)
- de impact
- men de beoogde publicatieversie.
De inbreng van deelnemers speelt hierbij een belangrijke rol.
Wanneer een release niet backwards compatibel is, communiceren we dit duidelijk richting deelnemers. Planning is dan een belangrijk onderdeel van de afstemming. In overleg met het MedMij Afsprakenstelsel stellen we per gegevensdienst een geldigheidsperiode vast.
Een ICT-leverancier kan zich opnieuw kwalificeren als uit tests op de testomgeving blijkt dat het systeem niet langer voldoet aan de kwalificatie-eisen.
Zie ook het Testbeleid van de huidige verplichte versie van het MedMij Afsprakenstelsel. Naast het reguliere kwalificatietraject biedt Nictiz de mogelijkheid om vrijblijvend te testen op de testomgeving. Dit helpt PGO-leveranciers en DVA’s beoordelen of een applicatie nog aan de eisen voldoet.
Een DVA kan ervoor kiezen om te testen bij wijzigingen die een hoog risico vormen voor de interoperabiliteit of de kwaliteit van gegevensuitwisseling. Blijken de tests niet succesvol, dan is het mogelijk om de gegevensdienst opnieuw te kwalificeren met een nieuwe versie of systeemcombinatie.
Wanneer testen (en mogelijk opnieuw kwalificeren)?
We adviseren DVA’s te testen in de volgende situaties:
- Er is een versie-update van het bronsysteem of een andere betrokken partij.
- De DVA zelf voert een update of wijziging door.
- Twijfel je of opnieuw kwalificeren nodig is? Neem dan contact op via kwalificatie@nictiz.nl.
Het MedMij Afsprakenstelsel doet geen uitspraken over eventuele inspanningskosten voor kwalificatie of hoe deze worden toegerekend. Dit is een zakelijke afweging die de betrokken partijen onderling moeten maken en vastleggen.
Omdat er vaak meerdere schakels zijn tussen de bronregistratie en het uiteindelijke FHIR-bericht, vraagt MedMij om schermprints van het XIS als onderdeel van de kwalificatie. Deze prints geven inzicht in hoe gegevens zijn vastgelegd aan de bron.
Door inhoud (de data) én vorm (de manier waarop deze in het XIS worden geregistreerd) te combineren, kan MedMij een goed onderbouwde uitspraak doen over de interoperabiliteit. Zo waarborgen we dat gegevens correct, volledig en op eenduidige wijze worden uitgewisseld.
De eisen voor schermprints volgen uit drie documenten: het functioneel ontwerp (FO), het kwalificatiescript en het addendum. Samen geven deze voldoende richting over wat er precies van de schermprints wordt verwacht.
1. Het functioneel ontwerp beschrijft de functionele eisen per gegevensdienst, inclusief welke zibs (zorginformatiebouwstenen) worden ondersteund. Voor sommige gegevensdiensten gelden daarnaast extra kwalificatievoorwaarden.
2. Het kwalificatiescript licht per gegevensdienst toe wat de doelen zijn en welke uitkomsten van de kwalificatie worden verwacht.
3. Het addendum bevat een overzicht van de exacte data en informatie die moeten worden opgeleverd, waaronder de schermprints.
Kortom: de combinatie van FO, script en addendum vormt de leidraad voor het aanleveren van de juiste en volledige schermprints.
Gegevensdiensten zijn gekoppeld aan usecases binnen de architectuur van het MedMij Afsprakenstelsel. Zolang een nieuwe gegevensdienst past binnen een bestaande usecase, kan deze – los van een officiële release van het Afsprakenstelsel – worden toegevoegd aan de gegevensdienstencatalogus.
Is er voor een nieuwe gegevensdienst een aanvullende usecase nodig? Dan moet die eerst worden toegevoegd via het formele wijzigings- en releaseproces van het MedMij Afsprakenstelsel. Pas daarna kan de gegevensdienst worden opgenomen in de Catalogus.
Besluiten over het creëren, wijzigen of beëindigen van gegevensdiensten – en over opname in de catalogus – worden genomen door het bestuur van Stichting MedMij. (Kandidaat-)deelnemers worden hierover tijdig en duidelijk geïnformeerd via de reguliere communicatiekanalen.
Ja, maar de verantwoordelijkheid voor het bijhouden en beheren van verschillende versies van het XIS ligt bij de XIS-leverancier.
De deelnemer moet zelf beoordelen wat de aard en impact van wijzigingen zijn op implementaties en de ondersteuning van gegevensdiensten. Om dit goed in te schatten, kan de deelnemer gebruikmaken van zelftests om de gevolgen van wijzigingen tijdig te detecteren en beheersen.
Voor sommige gegevensdiensten – de zogenoemde vertalingsgegevensdiensten – gelden uitzonderingen binnen het kwalificatieproces. Deze diensten zijn gebaseerd op een uitwisselingsrol op de AORTA-zorginfrastructuur en zijn in de MedMij Catalogus te herkennen aan een ‘a’ in de systeemrolcode.
Bij deze gegevensdiensten ligt de focus van de kwalificatie uitsluitend op de correcte implementatie van de FHIR-berichten. Tijdens de kwalificatie moeten ook de originele berichten vanuit het bronsysteem worden aangeleverd, die via een andere communicatiestandaard zijn verzonden. Nictiz beoordeelt vervolgens of de vertaling naar FHIR technisch inhoudelijk juist is en geschikt voor uitwisseling richting de DVP (Dienstverlener in het persoonsdomein - oftewel de PGO-leverancier).
Let op: deze uitzonderingsroute is alleen van toepassing als het gebruikte bronsysteem al beschikt over een geldige AORTA-kwalificatie.
Het doel van een zorgaanbieder is om gezondheidsgegevens beschikbaar te stellen aan de patiënt. Als een XIS bepaalde gegevens – zoals labuitslagen – importeert vanuit een ander systeem of medium, dan valt dit volgens MedMij buiten de scope van de DVA/XIS-combinatiekwalificatie.
Als dit het geval is, moet dit voorafgaand aan de kwalificatie worden gemeld.
Zien we tijdens de kwalificatie afwijkingen in de FHIR-berichten? Dan kan MedMij – ter controle – vragen om een schermprint van de geïmporteerde gegevens in het XIS.
Over Stichting MedMij
Stichting MedMij is voortgekomen uit een initiatief van Patiëntenfederatie Nederland. In 2015 gaven het Informatieberaad Zorg — een bestuurlijk samenwerkingsverband van zorgorganisaties en het ministerie van VWS — en de Patiëntenfederatie samen het startsein voor het programma MedMij. Dit programma ontwikkelde het MedMij Afsprakenstelsel en de benodigde informatiestandaarden om gezondheidsgegevens veilig en in één digitale taal uit te wisselen.
Na de eerste succesvolle kwalificaties van ICT-leveranciers werd Stichting MedMij opgericht.
Stichting MedMij is zelfstandig bevoegd om te beslissen over toetreding van partijen, het afsluiten van Deelnemersovereenkomsten en het nemen van maatregelen als deelnemers zich niet aan het afsprakenstelsel houden.
Het bestuur van de stichting wordt gevormd door de directeur-bestuurder, Marc van Dijk. Toezicht wordt gehouden door de Raad van Toezicht, bestaande uit Roland Kip, Monique Kappert en Jan Hobbelen. Deze raad ziet toe op de financiën en op de uitvoering van de strategie, zoals vastgelegd in de MedMij Roadmap.
Daarnaast betrekt MedMij het zorgveld en burgers actief bij de doorontwikkeling van het afsprakenstelsel:
De Veldraad bestaat uit zorgaanbieders, CMIO’s, burgers en deelnemers, en adviseert over inhoudelijke ontwikkelingen.
Het Burgerpanel waarborgt dat de stem van patiënten en burgers wordt meegenomen bij de verdere ontwikkeling van persoonlijke gezondheidsomgevingen (PGO’s).
Het bestuur van Stichting MedMij besluit over het al dan niet toekennen van het MedMij-label.
Als deelnemer heb je invloed op de doorontwikkeling van MedMij. Via de Leverancierstafel en Expertsessies kun je meedenken over nieuwe gegevensdiensten, verbeteringen in de infrastructuur en bredere implementatievragen. Zo bouw je mee aan een toekomstbestendige digitale zorginfrastructuur. Dit hebben we vastgelegd in de Governance van het MedMij Afsprakenstelsel.
Meer hierover lees je hier.
Het ontsluiten van gegevens via het MedMij-stelsel past binnen de wet, waaronder het digitaal beschikbaar stellen van medische dossiers aan patiënten:
-Samen met de zorg en ict-leveranciers werkt het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport aan het wetsvoorstel Elektronische gegevensuitwisseling in de zorg: de Wegiz. De wet regelt dat gegevensuitwisselingen tussen zorgaanbieders voortaan verplicht elektronisch verlopen. De wet is op 18 april 2023 aangenomen en op termijn wordt ook de gegevensuitwisseling tussen zorgaanbieders en zorggebruikers hierin geregeld.
-De Wet aanvullende bepalingen verwerking persoonsgegevens in de zorg zegt dat sinds 2020 iedereen die zijn of haar zorgverlener daar om vraagt, elektronisch inzage in en afschrift van het medisch dossier moet krijgen.
-Tot slot is sinds 2018 de Europese algemene verordening gegevensbescherming (AVG) van kracht. De AVG heeft als doel persoonsgegevens beter te beschermen in heel de Europese Unie. Organisaties moeten (nog) duidelijk(er) maken waarom ze persoonsgegevens verzamelen, waarvoor ze die gebruiken en hoe lang de data wordt bewaard. Ook moeten ze mensen, als die dat willen, inzage geven in de opgeslagen data. Dat geldt dus ook voor zorginstellingen. MedMij biedt de oplossing voor het digitaal delen van gegevens met de patiënt. Met MedMij weet je zeker dit op een veilige manier plaatsvindt.
Het meerjarige programma PGO on Air, dat begon in 2021, is bedoeld om persoonlijke gezondheidsomgevingen (PGO’s) bekend te maken bij een breed publiek. Het programma richt zich op zowel (potentiële) gebruikers als zorgprofessionals, zodat zij vertrouwd raken met het gebruik van PGO's. Patiëntenfederatie Nederland voert het programma uit namens het ministerie van VWS. Ook is er de PGO-alliantie gevormd: een samenwerking van betrokken partijen die zich samen inzetten om het gebruik van PGO’s te stimuleren en te ondersteunen.
MedMij is van mening dat de markt goed in staat is oplossingen te ontwikkelen passend voor alle inwoners van Nederland.
Er zijn al diverse handige apps en websites. Op dit moment zitten belemmeringen voor opschaling vooral in het feit dat partijen op verschillende manieren gegevens uitwisselen. MedMij stimuleert dat deze leveranciers gegevens uitwisselen op de MedMij-manier. Zo wordt niet alleen meer informatie ontsloten, maar komt er, door marktwerking, ook meer keuze in PGO’s.
Altijd op de hoogte
Alles weten over de nieuwste ontwikkelingen rondom MedMij en PGO's? Meld je dan nu aan voor onze nieuwsbrief en ontvang elke maand het laatste nieuws in je inbox.
