“De PGO moet onderdeel worden van de dialoog tussen zorgverlener en patiënt” 

De 65-jarige Johan Hobelman is sinds 2017 verbonden aan Stichting MedMij en doorkruist het land van oost naar west om naar kantoor te gaan. Oorspronkelijk als architect waar hij meewerkte aan het opstellen van het MedMij Afsprakenstelsel. Maar zijn rol veranderde al snel naar toelichting geven op het afsprakenstelsel aan iedereen die daar gebruik van maakt. En dat zijn er steeds meer. 

Johan: “Het MedMij Afsprakenstelsel bestaat uit verschillende soorten afspraken. Als je samenwerkt om met elkaar informatie uit te wisselen dan moet je afspraken maken over techniek, dus dat je een verbinding kunt maken. Ook is het belangrijk dat je afspreekt wat je uitwisselt, dus afspraken maakt over de informatie. En een deelnemer moet aan bepaalde regels of wetten voldoen. Mijn expertise ligt bij al die aspecten begrijpelijk en werkbaar maken voor een grote groep mensen. Het is een prachtige rol binnen MedMij.” 

Johan begon zijn carrière als technisch auteur. Hij hield zich bezig met het schrijven van handleidingen en het geven van trainingen aan defensiemedewerkers. Hij heeft zich altijd bewogen in het gebied tussen de eindgebruiker en degenen die het allemaal bedenken en die expertise gebruikt hij nu bij MedMij. “In het begin hebben wij als MedMij een ideaalbeeld geschetst met het afsprakenstelsel. Dat was de stip aan de horizon, waardoor we ook duidelijk richting gaven, maar waardoor we soms bewust een vrij grote afstand namen van de praktijk. En nu het PGO-gebruik toeneemt, ontdekken we hoe we soms afspraken moeten bijstellen om beter aan te sluiten op die praktijk. Die verbeteringen en aanpassingen zijn nodig om het PGO-gebruik een stap verder te brengen. Zowel op techniek zoals authenticatie en identificatie en vanuit VWS op wetgeving en zaken als machtigen.” 

Er is op dit moment veel aandacht voor het begrijpelijk maken van digitalisering voor de burger. Digitalisering in de zorg neemt, sinds corona, een vaart maar blijkt voor een grote groep mensen nog niet makkelijk. “Ik vind mijn vrouw altijd een hele goede graadmeter. Als zij het ophalen van gegevens in de PGO nog ingewikkeld vindt dan moeten we nog even verder uitzoeken hoe het beter kan want ze is echt niet onhandig met computers. Wij, als MedMij moeten drempels verlagen waarbij dan het grote vraagstuk is: Hoe kun je het gebruikersvriendelijk doen maar ook veilig? Dat is een voortdurende zoektocht.” 

Stichting MedMij werkt samen met haar partners aan het verbeteren van de gebruiksvriendelijkheid van PGO’s en aan het uitbreiden van gegevensdiensten met bijvoorbeeld geboortezorg, publieke zorg en farmacie. En ook op het gebied van gebruiksvriendelijkheid lopen er diverse trajecten zoals machtigen, modules en patiëntvriendelijke termen.  

“Machtigen bij DigiD is nu ingeregeld voor vrijwillig machtigen. Dat betekent dat je iemand kunt aanwijzen om je te helpen of om je te vertegenwoordigen. En binnenkort kan een ouder op basis van ouderlijk gezag vertegenwoordigen. De voorziening is er wel, maar de aansluiting is nog niet gemaakt door Logius. En onze partner Nictiz werkt aan patiëntvriendelijke termen. In verschillende vormen van zorg is afgesproken dat voor aandoeningen er indicatiecodes gebruikt worden, maar er ontbreekt een vertaling naar de termen die een gewone mens begrijpt. Die worden nu gemaakt en wij, als MedMij willen dan ook komen met toelichting op die termen.” 

Stichting MedMij heeft veel plannen en ambities voor de komende maanden nu het aantal PGO-gebruikers dat gegevens ophaalt boven de 500.000 ligt en PGO-gebruikers al meer dan 1 miljoen gegevens hebben opgevraagd. “Op dit moment is de uitwisseling voornamelijk ophalen, Maar de ambitie is dat er echt interactie ontstaat, dus dat je ook vragenlijsten kunt invullen of bijvoorbeeld thuis zelfmetingen kunt doen en dat je die meetresultaten weer via de PGO terug kunt sturen naar de zorgverlener, dus dat je veel minder vaak naar een praktijk toe hoeft.” 

Maar belangrijk is volgens Johan nu vooral het wegnemen van obstakels en daar hebben we het ministerie van VWS hard bij nodig. “PGO’s mogen geen BSN gebruiken en alle uitwisselingen moeten via DigiD. Dit zorgt voor hoge drempels voor gebruikers. Die drempels moeten we met elkaar verlagen door middel van een vertrouwde authenticatie. Het blijft belangrijk om vast te stellen wie je bent. Het blijft belangrijk om de toestemming te hebben om informatie te kunnen inzien en het blijft belangrijk om veilig gegevens te kunnen ophalen.  Maar als we met een vertrouwde authenticatiedienst ervoor kunnen zorgen dat een burger met één keer inloggen via een PGO toegang heeft tot al zijn of haar medische gegevens dan kunnen we eindelijk grote stappen zetten.” Vertrouwde authenticatie in combinatie met het opnemen van de PGO in zorgpaden, is volgens Johan de gouden combinatie. “Ik zie zorgverleners als ambassadeurs. Als zij gaan meewerken, dan zal de PGO een boost krijgen. En om dat voor elkaar te krijgen moet de PGO onderdeel worden van het zorgproces en van de dialoog tussen zorgverlener en patiënt. Het zou mooi zijn als dat een vanzelfsprekendheid wordt.”